Wat was je in godsnaam aan het denken?
AUDREY DIWAN: ‘(schaterlacht) Dat is een wel heel directe vraag! Maar goed, ik begrijp dat het vreemd overkomt dat een regisseur die overal in de prijzen is gevallen met een eerder serieuze arthousefilm, zich stort op wat op het eerste gezicht pure exploitation lijkt over een vrouw en haar seksuele escapades in een exotische setting. Toen de producenten me het project aanboden, was ik ook verbaasd. De vorige filmversie had ik nooit helemaal gezien en het oorspronkelijke bronmateriaal had ik nog niet gelezen. Zodra ik dat wel had gedaan, stelde ik me de vraag of je vandaag de dag erotiek nog kunt gebruiken om een verhaal te vertellen. Is het nog mogelijk om de fantasie van de bioscoopbezoeker te prikkelen nu die overal overladen wordt met pornografische beelden? Daarnaast vroeg ik me ook af of er nog een manier was om seksscènes op een originele manier in beeld te brengen. Dezer dagen ogen dat soort cinemamomenten ofwel eerder suf, ofwel ronduit vulgair. Toch kan erotiek iets heel krachtigs zijn. Kijk maar naar het meesterlijke In the Mood for Love van Wong Kar-Wai. Daarin gebeurt niets expliciets en toch kun je als kijker niet anders dan opgewonden raken.’
Waarom heb je de cinema-adaptatie uit 1974 nooit helemaal gezien? Collega-regisseurs als Quentin Tarantino en Eli Roth dwepen ermee.
‘Dat zijn dan ook mannen. (lacht) Ik maak nu een grapje, maar eigenlijk ben ik serieus. Ik had het gevoel dat die film niet voor mij bedoeld was. De male gaze overheerste overduidelijk, terwijl het boek een verhaal over vrouwelijk genot vertelt. Mijn Emmanuelle is dan ook meer een update van het oorspronkelijke bronmateriaal, over een vrouw die zonder plezier door het leven gaat en langzaam maar zeker ontdekt hoe ze wel kan genieten van seks.’
In deze gepolariseerde tijden had een moderne bewerking van Emmanuelle zowel pure trash als een woke pamflet kunnen worden. Uiteindelijk is je film geen van beide.
‘Die zaken interesseren me dan ook geen jota. Natuurlijk verwachtten veel cinefielen dat de regisseur die net L’évenement had gemaakt Emmanuelle zou omtoveren tot een mokerende MeToo-metafoor, maar daar leende het bronmateriaal zich in mijn ogen niet toe. Tijdens de scenariofase werd mijn hedendaagse Emmanuelle al snel een controlefreak die in opdracht van een internationale keten alles op alles zet om luxehotels tot in de kleinste details te perfectioneren. Dat is een ongelooflijk stresserende job, die ervoor zorgt dat ze aan werkelijk niets nog plezier beleeft. Op die manier kon ik het over verschillende soorten verlangens hebben: niet alleen lichamelijke, maar ook materialistische. We leven in een verstikkende consumptiemaatschappij die zelfs ons seksleven heeft aangetast. Alles is een snelle hap geworden, maar niets geeft nog écht voldoening.’
Het boek en de vorige film speelden zich af in Thailand. Waarom heb je de setting verplaatst naar Hongkong?
‘Ik was op zoek naar een plek waar modernisme en traditie met elkaar verweven zijn. Bovendien waart in Hongkong de geest van het kolonialisme nog steeds rond. Die is voelbaar in het hotel waar de film zich grotendeels afspeelt. Op de bovenste verdiepingen bevinden zich de westerse gasten, die bediend worden door locals die op lagere etages staan te zwoegen en te zweten om de pleziermachine draaiende te houden.’
Je titelpersonage deinst er niet voor terug om een jongeman te laten ontslaan nadat die haar bespied heeft terwijl ze een bad nam. Op het moment zelf leek ze dat echter eerder opwindend te vinden.
‘Daarmee wilde ik aantonen dat Emmanuelle in het begin van de film deel van de machine is. Het is niet alleen een harteloze, maar ook een hypocriete daad, want alles in het hotel draait net om het vervullen van verlangens. Gaandeweg leert Emmanuelle echter, door haar contact met hotelgasten, collega’s en locals, om minder rigide in het leven te staan. Het is ook geen toeval dat ze het hotel aanvankelijk amper verlaat. Die plek symboliseert de mentale ruimte waarin ze gevangenzit.’
Een indrukwekkend ogende stormsequentie lijkt op dat vlak voor een belangrijke doorbraak te zorgen.
‘In mijn ogen is dat misschien wel de belangrijkste scène in de film. Zo’n tyfoon is pure chaos. Je kunt niet anders dan je eraan overgeven. Eerst probeert Emmanuelle de situatie nog onder controle te krijgen, maar na een tijdje beseft ze dat ze haar perfectionisme moet loslaten. Ironisch genoeg ervoer ik het draaien van die scène op een gelijkaardige manier. Op de eerste dag werden we onverwachts geconfronteerd met een echte tyfoon, waardoor we gewoonweg niet konden filmen. Hoe frustrerend dat ook voor me was, ik kon niets anders doen dan me erbij neerleggen’.
In de film zien we Noémie Merlant, bekend van onder meer Portrait de la jeune fille en feu, als Emmanuelle. Oorspronkelijk ging de veel bekendere Léa Seydoux het titelpersonage vertolken.
‘De roddelpers heeft zich werkelijk gestort op wat in mijn ogen niet meer dan een fait divers was. Echt groot drama was er in ieder geval niet mee gemoeid. Ik weet gewoon van mezelf dat ik een enorm veeleisende regisseur ben. Het is dan ook van kapitaal belang dat mijn hoofdrolspeler en ik op exact dezelfde golflengte zitten als we gaan samenwerken. Hoewel ik Léa doodgraag heb – we blijven goede vrienden en zullen ooit weleens samenwerken – werd het al snel duidelijk dat we andere ideeën over het personage hadden. Daarom beslisten we gezamenlijk dat ik beter op zoek kon gaan naar een andere actrice.’
Veranderde er iets aan het personage toen je Noémie castte?
‘Dat zowel zij als haar tegenspeler Will Sharpe (bekend van het tweede seizoen van The White Lotus, nvdr.) zelf ook regisseurs zijn, had een grote impact. Ze kwamen voortdurend met nieuwe ideeën op de proppen. Vaak waren die zo goed dat ik niet anders kon dan ze in het materiaal verwerken. Ze boden allebei een zeer persoonlijk perspectief op de dialogen van hun personages, waardoor die alleen maar straffer zijn geworden.’
Een andere opvallende verschijning is Naomi Watts, jaren terug zelf onvergetelijk opwindend in Mulholland Drive.
‘En toch is dat niet de reden waarom ik haar gecast heb! (lacht) Wat mij vooral was bijgebleven van die David Lynch-klassieker, was de veelzijdigheid van haar acteerwerk. In Emmanuelle heeft ze van wat een wandelend cliché had kunnen zijn – de strenge hotelmanager, weet je wel – een duizelingwekkend gelaagd personage gemaakt. Ze stond erop om haar rol kwetsbaarder te spelen dan ik oorspronkelijk voor ogen had en ze had een overschot aan gelijk. Die onverwachte zachtheid maakt het personage des te krachtiger. Ze weigert zich over te geven aan de dwingende aanpak van de hotelketen waar Emmanuelle en zij voor werken.’
Geen Emmanuelle zonder seksscènes. Hoe was het om die te draaien?
‘Voor mij persoonlijk best moeilijk omdat ik op dat vlak toch wat schroom voel. Daarom heb ik ze op een andere manier benaderd. Ik ging op zoek naar wat ik met die scènes wilde vertellen en focuste me op die betekenislaag. Actiescènes pak ik trouwens op dezelfde manier aan. Als die nergens over gaan, voelen ze compleet hol aan. Als ze het verhaal echter verder stuwen, beklijven ze tot op het bot.’
