MIGUEL GOMES: ‘Ik wilde de overweldigende diversiteit van onze planeet tonen. We leven in een spectaculair grote wereld en cinema is het perfecte medium om dat duidelijk te maken. Ik hou er ook van om feit en fictie met elkaar te laten botsen. Daarom wissel ik een soort sprookje over het leven in koloniaal Birma af met beelden van de voorbereidende rondreis die ik door Azië maakte. Cinema bewandelt steevast het slappe koord tussen droom en werkelijkheid en daar speel ik graag mee. Die tweespalt is zo oud als cinema zelf. Bij de pioniers had je enerzijds de gebroeders Lumière, die filmden hoe een trein een station binnenreed. Dat was voor het publiek zo realistisch dat mensen en masse de zaal uitrenden. Daarnaast had je Georges Meliès, die het ene fantasierijke tableau na het andere op het witte doek toverde, met als bekendste voorbeeld de maan die in Le voyage dans la lune een raket in haar oog krijgt.’
Vertel eens over die reis waarvan je beelden in Grand Tour hebt verwerkt.
‘Die heb ik te danken aan mijn fantastische producenten! (lacht) Lang voor ik ook maar één letter van het scenario op papier zette, had ik de tocht die de hoofdpersonages ondernemen al helemaal uitgestippeld in mijn hoofd. Omdat ik toch graag eens ter plekke wilde gaan kijken, vroeg ik aan mijn geldschieters of ik er met een kleine ploeg heen mocht om een soort travelogue te filmen. Tot mijn grote verbazing gingen ze akkoord, waarop ik halsoverkop vertrok omdat je normaliter nooit geld krijgt voordat er een scenario is. Toen ik terug was van die trip, begon ik te schrijven als een soort reactie op wat we gefilmd hadden.’
**Naar welke beelden was je op zoek tijdens die reis? **
‘In de eerste plaats naar entertainende situaties. Zo zagen we in Yangon in Myanmar – vroeger Rangoon in Birma – een reuzenrad dat niet motorisch aangedreven was. In plaats daarvan moeten mannen met hun lichaamsgewicht en allerlei acrobatieën het toestel in beweging houden. Dat paste voor mij perfect bij het moment in de film waar het mannelijke hoofdpersonage zijn verloofde in de steek laat.’
Dat moet je toch eens verduidelijken.
‘Goh, veel van zulke zaken hebben natuurlijk te maken met dichterlijke vrijheid of een zeker buikgevoel. Hier zag ik een verband tussen het vrouwelijke hoofdpersonage dat zich plots compleet verloren voelt en de waanzinnige situatie van de kerel die dat rad de hele tijd moet laten draaien.’
Heb je er ooit aan gedacht om enkel de reisbeelden te gebruiken?
‘Als regisseur ben ik voortdurend op zoek naar de gratie rondom. Alleen wil ik me niet beperken tot de realiteit. Al is het maar om nog meer verwondering te kunnen creëren.’
Kan je in dit tijdperk van totale visuele overload mensen überhaupt nog verwonderen met beelden?
‘Ik moet dat geloven. Anders is mijn job volstrekt nutteloos. Natuurlijk was het publiek vroeger naïever, en keek het met de onbevangenheid waarmee een kind poppenkast kijkt. Net daarom experimenteer ik met nieuwe narratieve vormen. Ik wil de kijker toch zo ver krijgen dat hij zich volledig verliest in wat hij ziet op het witte doek. Weet je wanneer ik weet dat dat gelukt is? Als iemand me komt vertellen over een scène die hij denkt gezien te hebben, maar die ik louter geïnsinueerd heb. (lacht)’
Grand Tour speelt vanaf 25 december in de bioscoop
