“Ofwel glijd je mee met de golf, ofwel word je weggespoeld.” Het naamloze hoofdpersonage uit The Surfer is blij dat hij zijn tienerzoon toch die levenswijsheid van zijn eigen vader kan meegeven. Ze staan in het westen van Australië op de parking bij het strand waar hij een groot deel van zijn jonge jaren heeft doorgebracht, tot hij na een tragische gebeurtenis bij familie in de Verenigde Staten moest gaan wonen. In de VS heeft hij een bloeiende carrière uitgebouwd en zijn bankrekening flink gespijsd, maar privé ging het hem minder voor de wind. Hij is gescheiden, en tussen hem en zijn zoon botert het ook niet geweldig. Daar hoopt hij een mouw aan te passen door zijn ouderlijk huis weer op te kopen, en samen met zijn zoon te surfen.
Zijn nostalgische plannen worden brutaal verstoord wanneer de Surfer de weg versperd wordt door een bende lokale mannen, aangevoerd door een charismatische hoofdman. En die heeft een even simpele als agressieve boodschap: als je geen deel uitmaakt van die gemeenschap mag je daar niet surfen. Wanneer ze hem ook nog eens voor de ogen van zijn zoon vernederen, zweert hij om te vechten tot hij zijn geboorterecht weer in handen heeft. Die strijd zal hem echter helemaal uitkleden, zowel emotioneel, spiritueel als lichamelijk.
De Ierse regisseur Lorcan Finnegan schaatst in The Surfer vaardig op de scheidingslijn tussen tragedie en komedie. Wat het hoofdpersonage overkomt, is op zich pijnlijk en hartverscheurend, en niet iedereen overleeft de film. Maar er zit ook een heerlijk surreële kant aan het verhaal die hoofdacteur Nicolas Cage met zichtbaar genoegen en gekende overgave uitspit. Op de duur begin je je af te vragen of de Surfer geen zonnesteek heeft opgelopen.
Als geflipte en (ondanks de blakende zon) gitzwarte tragikomedie loont The Surfer al de moeite, maar de film heeft ook iets waardevols te zeggen over de waardeloosheid van materieel bezit, de essentie van vaderschap en de aantrekkingskracht van toxische mannelijkheid. Overgoten met een bevreemdende sfeer die herinnert aan de beruchte Ozploitation-films van de late jaren 1970.
